Hyperthyroïdie bij katten: tekenen, oorzaken en behandeling

De schildklieren zijn twee zeer kleine klieren die zich aan weerszijden van de luchtpijp van je kat bevinden. Deze klieren gebruiken de voedingsstof jodium om schildklierhormonen aan te maken. Deze hormonen helpen om belangrijke lichaamsfuncties te reguleren. Je kan je de schildklieren voorstellen als de stookoven van een stoomtrein. Als je meer hitte of snelheid nodig hebt, wordt de stofwisseling versneld; er worden als het ware kolen in de oven geschept. Schildklierhormonen helpen bij het reguleren van:

• Stofwisseling
• Lichaamstemperatuur
• Bloeddruk
• Hartslag
• Maagdarmfunctie

Wat is hyperthyroïdie bij katten?

Hyperthyroïdie is een veelvoorkomende hormonale stoornis, die meestal wordt vastgesteld bij katten ouder dan 10 jaar. Het is meestal het resultaat van een goedaardige tumor (ook hyperplasie genaamd) in één of beide klieren. Deze tumoren produceren een teveel aan schildklierhormonen en de stofwisseling raakt in een stroomversnelling.

Zonder behandeling kan hyperthyroïdie ernstige en soms fatale gevolgen hebben voor vitale organen zoals het hart en de nieren. Het goede nieuws is echter, dat deze ziekte goed behandeld kan worden met de juiste zorg van de dierenarts.

Waarschuwingssignalen en symptomen van hyperthyroïdie bij katten

De tekenen van hyperthyroïdie kunnen variëren in ernst, afhankelijk van hoe lang een kat al ziek is. Aangezien de stofwisseling versneld wordt door al deze extra hormonen, zijn de meest voorkomende tekenen en symptomen:

• Gewichtsverlies
• Toegenomen eetlust
• Diarree en/of overgeven
• Toegenomen dorst
• Slechte conditie van huid en vacht
• Hyperactiviteit
• Meer vocalisatie

Katten met chronische nierziekte en diabetes mellitus vertonen enkele tekenen die lijken op die van hyperthyroïdie. De dierenarts zal misschien ook tests uitvoeren om deze ziektes uit te sluiten en een juiste diagnose te stellen. Bij oudere katten is het natuurlijk niet ongewoon dat ze één of meerdere van deze ziektes tegelijk hebben.

Behandelingen voor katten met hyperthyroïdie

Er zijn vier mogelijke behandelopties voor katten met hyperthyroïdie:

Voeding. Als er via het voer minder jodium binnenkomt, zal de productie van schildklierhormonen afnemen. Dit therapeutische voer bevat nog steeds voldoende jodium voor een volwassen kat, maar niet genoeg voor overproductie van het hormoon.

Voordelen:

• Geen medicijnen nodig voor je kat. Je kat moet sowieso eten, dus je kan er net zo goed een behandeloptie bij betrekken.
• Geen risico op bijwerkingen.
• Geen ziekenhuisopname nodig voor je kat.

Nadelen:

• Sommige katten zijn kieskeurige eters en vinden het voer misschien niet lekker. Als je kat regelmatig elders eet, werkt het voer misschien niet.

Medicatie Schildklierremmende medicijnen remmen de productie van schildklierhormonen.

Voordelen:

• Ziekenhuisopname niet nodig.
• Effectief.

Nadelen:

• Bij sommige katten is het moeilijk om medicijnen toe te dienen.
• Deze medicijnen kunnen significante bijwerkingen hebben bij sommige katten, zoals intense jeuk in het gezicht, huidlaesies, maagdarmproblemen en moderate tot ernstige bloedarmoede en andere veranderingen in het bloed.

Therapie met radioactief jodium. Hierbij wordt straling gebruikt om abnormaal schildklierweefsel te vernietigen.

Voordelen:

• Effectief
• Meestal geen langdurige medicatie nodig.

Nadelen:

• Duur.
• Er zijn slechts een paar centra die deze behandeling aanbieden, dus het is mogelijk dat je kat ver zal moeten reizen.
• Waarschijnlijk zullen de centra willen dat je kat een poosje bij ze blijft na de behandeling. Dit is echter voor de bestwil van je huishouden en je kat. Het radioactieve materiaal dat gebruikt wordt voor de behandeling komt al snel terecht in de urine en de uitwerpselen, dus deze moeten veilig verwijderd worden voor ze terug naar huis kan.

Operatie. Hierbij wordt ziek schildklierweefsel verwijderd.

Voordelen:

• Curatief. In het zeldzame geval dat de tumor kwaadaardig is, zullen medicijnen en voer dit niet oplossen, maar een operatie, zo lang de tumor nog niet uitgezaaid is.

Nadelen:

• Normale risico's verbonden met operaties en verdoving, vooral bij oudere katten.
• Je kat zal een dag of twee in het ziekenhuis moeten worden opgenomen, hetgeen stress kan opleveren.
• Incidentele complicaties als de bijschildklieren beschadigd raken. Dit kan leiden tot ernstige problemen met de calciumstofwisseling.

Er is niet één optie die bij iedere kat past. Bij al deze opties zal je de schildklierwaarden en nierfunctie voor langere tijd in de gaten moeten houden door middel van regelmatige bloedonderzoeken. Zoals je ziet heeft iedere behandeloptie voor- en nadelen, dus bespreek ze met de dierenarts en houd daarbij rekening met de levensstijl van jou en je kat. Samen kunnen jullie de juiste optie kiezen voor jou en je kat.

 

Gecontroleerd door Dr. Hein Meyer, DVM, PhD, Dipl-ECVIM-CA en Dr. Emma Milne BVSc FRCVS.